កាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅនេះ ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខប្រមាញ់ និងនេសាទ បានបង្ហាញនៅលទ្ធផលនៃការនាំចេញកសិផលក្នុងរយៈពេល៧ខែ នៃឆ្នាំ២០២១ ដោយការនាំចេញមានចំនួនសរុប ៥ ០៣២ ៩៦៨,៦០តោន ទៅកាន់ទិសដៅ ៦៤ប្រទេស កើនឡើង ៨៧.១០% ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២០។ ក្នុងការនាំចេញកសិផលសំខាន់ៗទាំងនោះ កសិផលកម្ពុជា ២ប្រភេទ ដែលមានសក្ដានុពលក្នុងការនាំចេញ និងអាចកែច្នៃបានចាប់ពីពីរមុខ បន្ទាប់ពីនាំចេញស្រស់ទៅក្រៅប្រទេស។ កសិផលទាំងនោះមានដូចជា ដំណាំដំឡូងមី ក្រៅពីនាចេញស្រស់ដែលអាចច្នៃជា (ចំណិតដំឡូងមីក្រៀម ម្ស៉ៅដំឡូងមី និងកាកសំណល់ដំឡូងមី ) និងដំណាំស្វាយ

ក្រុមហ៊ុន Lexmin Pty Ltd Cambodia ដែលជាក្រុមហ៊ុនអូស្រ្តាលីអភិវឌ្ឍកសិដ្ឋានកសិកម្មសរីរាង្គនៅកម្ពុជា បង្ហាញពីគោលបំណងផ្តល់ឱកាសឲ្យកសិករកម្ពុជាអាចទៅបម្រើការក្នុងកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វ បន្លែ និងផ្លែឈើនៅប្រទេសអូស្រ្តាលី។ គោលបំណងនេះត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងជំនួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សា រវាងឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងលោក Robert K.Chelliah នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន Lexmin Pty Ltd Cambodia លើប្រធានបទស្តីពី ” ការជំរុញការអភិវឌ្ឍផលិតកម្មដំណាំសាកវប្បកម្មសរីរាង្គ និងការផ្តល់ឱកាសឲ្យកសិករអាចទៅបម្រើការក្នុងកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វ បន្លែ និងផ្លែឈើនៅប្រទេសអូស្រ្តាលី ” នាព្រឹកថ្ងៃទី ០៣

ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានប្រភពចំណូលចំនួន៥ប្រភេទ ដែលបានជួយទ្រទ្រង់ដល់ការចំណាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងបរិបទកូវីដ-១៩ ដែលធានាបាននូវសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជា នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន។ ក្នុងពិធីអញ្ជើញប្រកាសបើកយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ ជូនកុមារនិងយុវវ័យ អាយុចាប់ពី១២ឆ្នាំដល់ក្រោម១៨ឆ្នាំ កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា ប្រភពចំណូលទំាង៥ ដែលកម្ពុជាទទួលបានសម្រាប់ការចំណាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺទី១ ចំណូលចរន្តក្នុង១ខែជាមធ្យមមានចំនួន ៤០០ លានដុល្លារ ដែលអាចទ្រទ្រង់នូវការចំណាយ ដោយក្នុងរយៈ ពេល៧ខែ ឆ្នាំ២០២១នេះ ចំណូលគយ និងពន្ធដារទទួលបានចំនួន ៣០៦១ លានដុល្លារអាមេរិក ។ សម្តេចតេជោបញ្ជាក់ថា បើទោះជាកម្ពុជាជួបវិបត្តិកូវីដ ១៩ក្តី

សភាពាណិជ្ជកម្មថៃបាននិយាយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ការបន្តបិទខ្ទប់រយៈពេលពីរសប្តាហ៍ និងការពង្រីកតំបន់ “ក្រហមក្រម៉ៅ” ដើម្បីគ្របដណ្តប់លើខេត្តចំនួន ២៩ នឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចខាតបង់ប្រហែល ៣០០-៤០០ ពាន់លានបាត (ប្រមាណជាង ៩ពាន់លានដុល្លារ-ជាង ១២ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក) ដោយសារបាត់បង់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច។ បើតាមលោក Sanan Angubolkul ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មថៃបានឱ្យដឹងថា ការខូចខាតពីវិធានការបិទ និងត្រួតពិនិត្យនៅខេត្តចំនួន ២៩ ក្នុងតំបន់ក្រហមក្រម៉ៅ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា មានចំនួន ៣០០-៤០០ ពាន់លានបាតក្នុងមួយខែ ដោយសារខេត្តតំបន់ក្រហមដែលទើបប្រកាសថ្មីនេះ គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម និងទីតាំងនៃតំបន់ឧស្សាហកម្មដូចជា ខេត្តនគររាជសីម៉ា រ៉ាក់យ៉ង សារ៉ាបូរី និង សាមុតសុងក្រាម។ ជាមួយគ្នានេះ

រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាលឥណ្ឌូនេស៊ីលោក Budi Gunadi Sadikin បាននិយាយថា ប្រទេសរបស់ខ្លួនកំពុងធ្វើការជាមួយអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ដើម្បីបញ្ចប់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយ ក្នុងការសាងសង់មជ្ឈមណ្ឌលផលិតវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ។ រដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបាននិយាយថា រោងចក្រនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងផលិតវ៉ាក់សាំងដោយផ្អែកលើបច្ចេកវិទ្យា DNA និង mRNA ដែលមានសារៈសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍវ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩។ ជាមួយគ្នានេះដែរ វ៉ាក់សាំងក្រហមនិងស កំពុងត្រូវបានស្រាវជ្រាវនិងបង្កើតឡើងដោយសាកលវិទ្យាល័យ និងស្ថាប័នវេជ្ជសាស្ត្រមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ រដ្ឋមន្រ្តី បានរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាល Budi ក៏បានបន្ថែមថា ជីវវិទូម៉ូលេគុល (molecular biologists) មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Airlangga នឹងចូលរួមក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍នៅមជ្ឈមណ្ឌលផលិតវ៉ាក់សាំងសកលនេះ។ គួរឱ្យដឹងផងដែរថា កាលពីមុនគំនិតផ្តួចផ្តើមមួយដើម្បីប្រែក្លាយប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលផលិតវ៉ាក់សាំងនៃតំបន់ និងពិភពលោកត្រូវបានស្នើដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ីលោក

សម្តេចអគ្គមហាសេ នាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអ្នកមាន ទាំងអ្នកក្រ ពេលធ្វើតេស្តរកមេរោគកូវីដ-១៩ នៅមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋ គឺពុំមានការបង់ប្រាក់នោះទេ សូម្បីតែ ១សេនឡើយ​ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ថ្មីៗនេះ។ ថ្លែងក្នុងឱកាសបើកយុទ្ធនា ការចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺកូវីដ១៩ សម្រាប់កុមារនិង យុវវ័យ ចាប់ពីអាយុ១២ ដល់ក្រោម១៨ឆ្នាំ នាថ្ងៃទី១ខែសីហាឆ្នាំ២០២១ នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា នៅលើពិភពលោកនេះ មានប្រទេសមិនច្រើនទេ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើតេស្តកូវីដ១៩ មិនយកលុយ ព្យាបាលមិនយកលុយចំពោះពលរដ្ឋខ្លួននិងជនបរទេសដូចកម្ពុជានោះទេ។

ជ្រូកកណ្តុរដែលចិញ្ចឹមដោយជនជាតិដើមភាគតិច កំពុងមានតម្រូវការទីផ្សារខ្ពស់គួរសម ដោយសាតែមានរសជាតិឆ្ងាញ់ ហើយមានការកើនឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃនូវការបញ្ជាទិញយកទៅលក់នៅរាជធានីភ្នំពេញ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន។ លោកស្រី មាស ថេរ៉ា ជាអាជីវករលក់ និងទទួលខ្វៃជ្រូកនៅរាជធានីភ្នំពេញ បានប្រាប់វិទ្យុជាតិកម្ពុជាឱ្យដឹងថា ជ្រូកកណ្ដុរដែលគេស្គាល់ថា ជាពូជជ្រូករបស់ក្រុមជនជាតិដើមចិញ្ចឹមលក្ខណៈគ្រួសារព្រលែងនៅក្នុងព្រៃក្រោយផ្ទះ ផ្តល់ចំណីបែបធម្មជាតិ មិនប្រើចំណីគីមី កំពុងទទួលបានការពេញនិយមយកទៅទទួលទានជាខ្លាំង។ អ្នកលក់រូបនេះបានប្រាប់ឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋឥឡូវនិយមចូលចិត្តទិញជ្រូកកណ្តុរខ្វៃទៅបរិភោគជាងជ្រូកធម្មតា ព្រោះជ្រូកប្រភេទនេះ សាច់វាឥតមានខ្លាញ់ និងមានឱជារសឆ្ងាញ់ សាច់វារសជាតិបែបធម្មជាតិ ។ «ជ្រូកកណ្តុរវាខុសនឹងជ្រូកខ្មែរ ដោយសារជ្រូកខ្មែរវាអត់ឆ្ងាញ់ វាមានខ្លាញ់ច្រើន ហើយជ្រូកកណ្តុរវាអត់មានខ្លាញ់នោះទេ ប្រជាពលរដ្ឋតែងតែចូលចិត្តញ៉ាំវាខ្លាំង ។ ជ្រូកយើងអាចហៅថាជាជ្រូកធម្មជាតិក៏បានដែរ ខាងក្រុមជនជាតិដើមភាគតិច គាត់ចិញ្ចឹមមិនសូវប្រើថ្នាំនោះទេ គេព្រលែងវាចោលឲ្យស៊ីបន្លែ អ៊ីចឹងការចិញ្ចឹមជ្រូកបែបធម្មជាតិ

យោងតាមការបង្ហោះនៅលើគណនីផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៧ខែឆ្នាំ២០២១នេះ កម្ពុជាបាននាំចេញកសិផលទៅក្រៅប្រទេសចំនួនសរុប ៥ ០៣២ ៩៦៨,៦០តោន កើនឡើងចំនួន ២ ៣៤២ ៩៨១,៣៩តោន ស្មើនឹង ៨៧,១០% ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ តួលេខនេះត្រូវបានបង្ហាញ ដោយផ្អែកលើប្រព័ន្ធទិន្នន័យគ្រឹះភូតគាមអនាម័យជាតិ (National Phytosanitary Database) របស់អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ កសិផលសំខាន់ៗដែលបាននាំចេញទៅកាន់ ៦៤ប្រទេសមានដូចជា៖ អង្ករ ស្រូវ

ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី១ ខែមេសា មក ការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺកូវីដ -១៩ បានប៉ះពាល់ដល់រោងចក្រចំនួន ៥១៨ និងនិយោជិកសរុបចំនួន ៣៦,៨៦១ នាក់នៅក្នុងខេត្តចំនួន ៤៩ នេះបើយោងតាមមជ្ឈមណ្ឌលរដ្ឋបាលគ្រប់គ្រងស្ថានភាពកូវីដ-១៩ (CCSA)។ អ្នកនាំពាក្យ CCSA លោក Taweesilp Visanuyothin បាននិយាយនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ខេត្ត Phetchaburi បានកត់ត្រាចំនួនកម្មករដែលឆ្លងច្រើនបំផុតគឺ ៤,៤៦៤ នាក់តាមពីក្រោយដោយខេត្ត Phetchabun ចំនួន ៣,៤៨៧ នាក់ ខេត្ត Prachuap Khiri Khan ចំនួន ២,៥៣៨នាក់

យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អាកាស ចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជាបញ្ជាក់ថា ទោះបីក្នុងបរិបទកូវីដ-១៩ក្តីវឌ្ឍនភាពនៃការកសាងព្រលានយន្តហោះថ្មីទាំង៣កន្លែងកំពុងដំណើរការជាជំហានៗដដែលដើម្បីផ្តល់ភាពងាយ ស្រួលក្នុងការធ្វើដំណើរនិងទទួលបានអ្នកដំណើរតាមផ្លូវ អាកាសកាន់តែច្រើន នាពេលខាងមុននេះ។ ឯកឧត្តម ស៊ីន ចាន់សេរីវុត្ថាអ្នកនាំពាក្យ នៃរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរស៊ីវិល បានមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្ននេះស្ថានភាពការសាងសង់នៅព្រលានយន្តហោះអន្តរ ជាតិទាំងបីកន្លែង ដូចជាព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរថ្មី និងព្រលានយន្តហោះតារាសាគរខេត្តកោះកុង នៅតែដំណើរ ការសាងសង់ តាមផែនការដែលបានគ្រោងទុក ទោះបីស្ថិតក្នុងការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍២០កុម្ភៈក៏ដោយ ។ ឯកឧត្តមបានឱ្យដឹងទៀតថា ការកសាងព្រលានយន្តហោះទាំងបីកន្លែងនេះ ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងគឺជាព្រលានយន្តហោះលំដាប់អន្តរជាតិ ដែលអាចទទួលប្រភេទយន្ត ហោះ អែលវើស ៣៤០ យន្តហោះអែលវើស៣៥០ និងប្រភេទយន្តហោះ ប៊ូអ៊ីង ៤០០. ប្រភេទយន្តហោះប៊ូអ៊ីង៧៤៧